Coalitieakkoord 2022-2026 Leiderdorp

Omschrijving onderzoek

In het verleden kende Leiderdorp een traditie om in uitgebreide coalitieakkoorden de politieke regie voor een groot aantal onderwerpen voor een collegeperiode vast te leggen. Vaak ging dit gepaard met een gedetailleerde invulling van oplossingsrichtingen. Volgens de huidige coalitie - bestaande uit Lokale Partij Leiderdorp (LPL), PvdA-Groenlinks en CDA - leidde dit tot een verschraling van het politieke debat en beperking van het oplossend vermogen voor vraagstukken die in een periode van vier jaar kunnen veranderen. Daarom hebben de coalitiepartijen in 2022 een andere insteek gekozen. Zij sloten een breed en algemeen akkoord van vijf pagina’s met als titel ‘De politieke opdrachten voor een toekomstbestendig Leiderdorp’. Daarin formuleerden zij de doelen en streefbeelden zoveel mogelijk in algemene termen en doelstellingen (het ‘wat’) en gaven zij het nieuwe college de opdracht om daarvoor het juiste instrumentarium te ontwikkelen en een passende implementatiemethodiek te kiezen (het ‘hoe’). In oktober 2024 heeft al een mid-term review plaatsgevonden waarin is onderzocht op welke wijze tot op heden aan de doelstellingen uit het coalitieakkoord is gewerkt en wat in dat kader nog wordt uitgevoerd. Nu wil de Rekenkamer nagaan welke effecten de nieuwe manier van werken bij de totstandkoming van het coalitieakkoord heeft gehad. De Rekenkamer wil inzicht krijgen in de effectiviteit van het akkoord en de daarin gemaakte afspraken als beleidsinstrument voor het gemeentebestuur.

Hoofdvraag

Welke effecten heeft de nieuwe manier van werken bij de totstandkoming van het coalitieakkoord met zich meegebracht en welke lessen zijn daaruit te trekken ten behoeve van de komende college onderhandelingen?

Procesevaluatie

Dit onderzoek is een procesevaluatie. Centraal staat hoe dit brede coalitieakkoord tot stand is gekomen, welke (ambtelijke) partijen hierin zijn betrokken en in hoeverre dit bijdraagt aan breder draagvlak voor de gemeentelijke politiek in zowel de raad en de ambtelijke organisatie als in de maatschappij. Uiteraard is daarbij aandacht voor het effect van de gemaakte afspraken in de praktijk. Het is géén politiek oordeel over de gemaakte afspraken of herhaling van de mid-term review, waarin is onderzocht in hoeverre de inhoudelijke doelstellingen uit het coalitieakkoord zijn behaald.

Doel van het onderzoek

Het doel van het onderzoek is inzicht geven in de effecten van de nieuwe manier van werken bij de totstandkoming van het coalitieakkoord in 2022 en welke lessen daaruit zijn te trekken ten behoeve van de komende onderhandelingen, waarbij aandacht is voor de belangen van partijen in het proces (coalitie, oppositie, college, inwoners en ambtenaren). Dit geeft inzicht in de effectiviteit van het akkoord en de daarin gemaakte afspraken als beleidsinstrument voor het gemeentebestuur.

Onderzoeksbureau

Sarah Kamphuis en Loek Schueler, onderzoekers van onderzoeksbureau Hiemstra & De Vries, voeren het onderzoek uit onder begeleiding van Hans van Egdom en Janelle Pronk-Bade van de Rekenkamer Leiden & Leiderdorp.

Behandeling

• De gemeenteraad is op 22 mei 2025 geïnformeerd over dit onderzoek.